วันอาทิตย์, 8 กันยายน 2567

วิธีถวายสังฆทานที่ถูกต้อง เป็นการส่งเสริมดวงชีวิต

02 ก.ค. 2024
100

วิธีถวายสังฆทานที่ถูกต้อง เป็นการส่งเสริมดวงชีวิต

สังฆทานคืออะไร

“สังฆทาน” คือ การถวายสิ่งของแก่หมู่พระภิกษุสงฆ์ เป็นการถวายกลาง ๆ ไม่จำเพาะเจาะจงภิกษุรูปหนึ่งรูปใด เมื่อถวายให้แล้วก็ถือว่าพระภิกษุสงฆ์ทุกรูปมีสิทธิ์ใช้สอยสิ่งของเหล่านั้นตามสะดวก อาจจะมีเพียงตัวแทนสงฆ์เพียงรูปเดียวมารับประเคน ก็ถือว่าเป็นสังฆทานเหมือนกัน

การถวายทานแก่พระสงฆ์อย่างหนึ่ง ที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่ามีอานิสงส์มาก ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ทักขิณาวิภังคสูตร ว่าการถวายสังฆทานแก่คณะพระสงฆ์ มีอานิสงส์มากกว่าการถวายทานเฉพาะเจาะจงแก่พระพุทธเจ้า แม้ยังทรงพระชนม์อยู่

การถวายสังฆทานนั้น เข้าใจกันโดยทั่วไปว่าคือการนำถังใส่จตุปัจจัยสีเหลืองไปถวายแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่งหรือหลายรูปเท่านั้น แต่ความจริงแล้วสังฆทานอาจหมายถึงการถวายปัจจัยวัตถุใด ๆ ก็ได้ ที่เป็นประโยชน์แก่คณะสงฆ์โดยส่วนรวม เช่น การถวายกุฏิวิหาร หนังสือ ปากกา จาน หรือแม้กระทั่งไม้กวาด แม้จะกล่าวคำถวายหรือไม่กล่าว หรือกล่าวคำถวายเป็นอย่างอื่น แต่อาการแห่งการถวายเป็นการอุทิศให้แก่สงฆ์ เพื่อประโยชน์แก่สงฆ์ ก็จัดเป็นสังฆทานได้

สิ่งของที่จะถวายสังฆทาน มักเป็นสิ่งของที่จำเป็นสำหรับภิกษุสามเณร ถ้าต้องการอุทิศส่วนบุญ ส่วนกุศลให้แก่ผู้ใด ผู้ถวายทานก็มักจะบอก หรือเขียนชื่อ-นามสกุล ให้แก่พระภิกษุ เพื่อท่านจะได้ทำพิธีอุทิศส่วนกุศลไปยังผู้ที่บอกชื่อนั้น ๆ

สิ่งของถวายสังฆทานที่มีความเหมาะสม

สิ่งของที่นำมาถวายสังฆทาน ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ถวายว่าจะซื้อแบบสำเร็จรูป หรือสิ่งของนำมาจัดชุดสำหรับถวายเอง แต่ของที่จะมาไปถวายควรมีความเหมาะสม และเป็นประโยชน์ต่อพระสงฆ์ ตัวอย่างสิ่งของที่มีความเหมาะสมในการถวาย ดังนี้

  1. หนังสือและอุปกรณ์การเรียน เนื่องจากในปัจจุบันพระสงฆ์ส่วนใหญ่มีโอกาสในการศึกษา จึงมีความจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์การเรียน โดยเฉพาะหนังสือธรรมะ หนังสือบาลี สมุด กระดาษ ปากกา และดินสอ เพราะต้องใช้ในการศึกษาพระธรรม
  2. ผ้าไตรจีวร แม้จะเป็นสิ่งที่พบเห็นในชุดสังฆทาน แต่ส่วนใหญ่มักเป็นของที่ไม่ได้ขนาดและไม่มีคุณภาพ ดังนั้นผู้ถวายสังฆทาน ควรเลือกอย่างเหมาะสม เช่น ผ้าไตรจีวรที่ทำจากผ้ามัสลิน
  3. ยารักษาโรค ควรถวายยาดี มีคุณภาพ และเป็นยาสามัญทั่ว ๆ ไป ที่ใช้กันในชีวิตประจำวัน
  4. ของใช้ส่วนตัว เช่น มีดโกน *ควรเลือกยี่ห้อที่มีคุณภาพ เพราะพระสงฆ์ใช้ในการปลงผมได้อย่างสะดวกและปลอดภัย สบู่ ยาสีฟัน แปรงสีฟัน รองเท้า และผ้าขนหนู เป็นต้น
  5. เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์ให้แสงสว่าง ในยุคโลกหมุนตามเทคโนโลยี วัดต่าง ๆ จำเป็นต้องใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ในการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ซึ่งยังมีหลายวัดที่ยังขาดแคลนอุปกรณ์เหล่านี้อีกเป็นจำนวนมาก อุปกรณ์ให้แสงสว่าง เช่น ไฟฉาย ถ่านไฟฉาย และหลอดไฟ
  6. ผลิตภัณฑ์และชุดอุปกรณ์ทำความสะอาด เช่น น้ำยาล้างห้องน้ำ น้ำยาล้างจาน ไม้กวาด และไม้ถูพื้น
  7. อาหารแห้ง และเครื่องดื่ม พระสงฆ์บางวัดที่ไม่ได้มีการออกบิณฑบาตร อาจจะจำเป็นของกินอาหารสำเร็จรูป เช่น โจ๊ก บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ปลากระป๋อง ข้าวสาร ชา กาแฟ น้ำดื่ม หรือน้ำผลไม้